ललितपुर – ललितपुरको नागदहमा दुर्लभ मानिएको सानो जलेवा (Little Cormorant – Microcarbo niger) देखिएको छ। यो अवलोकन नेपालका पक्षी अध्ययनकर्ता र पक्षी प्रेमीहरूका लागि महत्त्वपूर्ण मानिएको छ।
सिमसार क्षेत्रको जैविक विविधताको दस्तावेजीकरणमा थप योगदान पुर्याउने यस रेकर्डले नागदहको पारिस्थितिक महत्त्वलाई झल्काउँछ। काठमाडौं उपत्यकामा सानो जलेवाको पहिलो रेकर्ड सन् २००४ को जुन १३ मा भएको थियो, जब डच पक्षीविद् एरेन्डभान रेसेनले टौदहामा यस प्रजातिलाई पहिलोपटक दस्तावेजीकरण गरेका थिए। त्यसयता, यो चरा विभिन्न जलस्रोतहरूमा बेलाबेलामा देखिए पनि नागदहमा देखिनु उल्लेखनीय घटना हो।
विशेषज्ञहरूका अनुसार, नागदहजस्तो शान्त जलाशय सानो जलेवा जस्ता जलचर चराहरूका लागि उपयुक्त वातावरण प्रदान गर्छ। तालको समृद्ध जलीय जीवन र अपेक्षाकृत कम मानव गतिविधि यस चरालाई आकर्षित गर्न सक्ने कारक हुन सक्छ।
यस नयाँ अवलोकनले नेपालमा पक्षीहरूको गतिविधि र उनीहरूको वासस्थान परिवर्तनबारे थप अनुसन्धानको आवश्यकता औंल्याएको छ। सिमसार संरक्षण तथा निरन्तर पक्षी अनुगमन कार्यक्रमहरूले यस्ता दुर्लभ चराहरूको संरक्षणमा महत्वपूर्ण भूमिका खेल्न सक्ने विज्ञहरूको भनाइ छ।
तस्वीरहरू: प्रताव गुरुङ
नेपालमा जैव विविधताको सन्तुलनलाई कायम राख्न सिमसार संरक्षणको महत्त्व बढ्दै गएको छ। यस्तो दुर्लभ अवलोकनहरूले पक्षी तथा वातावरण संरक्षणमा जागरूकता बढाउने विश्वास गरिएको छ।