डम्बर निदाल
डडेल्धुरा – कोरोना भाईरस संक्रमणका कारण अहिले अधिकांस युवा गाउँघर फर्किएका छन । रोजगारीको शिलशिलामा भारतका विभिन्न ठाँउमा काम गर्ने युवाहरु कोरोना भाईरसका कारण घर फर्किए पछि अहिले सबै बेरोजगार बनेका छन । गाउँमै रोजगारी सिर्जना गर्न बाँझो जमिनमा युवाले आलुखेती थालेका हुन ।
जिल्लाको गन्यापधुरा गाउँपालिकाका युवाले आलु खेती गर्न सुरु गरेका छन । करिब पाँच दशक देखि बाँझो रहेको जमिनमा गन्यापधुरा गाउँपालिका–४ रुमाईलका युवाहरु मिली आलु खेती गर्न जुटेका हुन ।
घना जंगलको बिच बन्तोलामा करिब दुई सय रोपनी जमिन बाँझो छ । २०३२ साल यता यहाँ खेतीपाति गरिएको छैन । रुमाईल गाउँका आठ परिवारको उक्त जमिनमा युवाहरु मिलि सामुहिक रुपमा आलु खेती गर्न जुटेका छन ।
बाँझो जमिनमा आलु खेती गर्दै युवाले गाउँमै आयआर्जनका स्रोत खोजी आफ्नो भबिष्य खोजी रहेका हुन । जमिन दर्ता रहेका परिवारका युवाहरु नै मिलेर आलु खेती गर्न लागेका हुन । अहिले करिब एक सय पाँच रोपनी बढीमा आलु लगाईदै छ ।
आलुखेती खेती गर्न गाउँपालिकाले प्राबिधिकहरु पठाई सहयोग गरि रहेको छ । आलु उत्पादनमा सहयोग पुगोस भनि बन्तोलामा छ जना कृषि प्राबिधिकको समुह खटाईएको वडा नं. ४ का अध्यक्ष चेतराज भट्टले बताए । युवाहरुले सामुहिक रुपमा आलु खेती थालेका छन । गाउँपालिका र वडाको पुर्ण रुपमा साथ सहयोग रहने उनले बताए ।
गत भदौ १७ गते देखि बाँझो जमिन खन्ने कामको सुरुवात गरिएको छ । दैनिक करिब ४० र ५० जनाको संख्यामा स्थानिय लाई काममा लगाई बाँझो जमिन खनिएको छ । एक पटकको खन्ने काम सकिएको छ ।
अहिले बारिमा हाते ट्याक्टर पनि पु¥याईएको छ । आलुको बिउ पनि बारीमा पुगाउने काम भईरहेको वडा अध्यक्ष भट्टले बताए । चिसो भेग भएकाले समयमै आलु लगाई सक्नु पर्ने उनको भनाई छ ।
बाँजेका दिनमा जंगलमा भैसी पाली खेतीपाती हुन्थ्यो । तर ४५ बर्ष यता उक्त स्थानमा खेतीपाति भएको छैन ।
कोरोना भाईरसको संक्रमण फैलिए पछि भारत बाट घर आए । स्थानिय जयराज भट्टले भने, घर आए देखि आयस्रोत केही पनि छैन । बाजेले कमाई खाने जमिन बाँझो थियो । सिँचाईको पनि व्यवस्था गर्न सहज छ । गाउँघरमै आयआर्जनका स्रोत खोज्न आलु खेतीमा जुटेका छौ ।
बाँझो जमिनमा अहिले लगानी मात्रै लाग्ने भए पनि भविष्यमा आमदानिको स्रोत बन्न सक्ने उनले बताए । बन्तोलामा घर पनि छैन्न । टहरा बनाई र त्रिपाल रोकी आलु खेती गर्न सुरुवात गरिएको छ ।
स्थानिय सरकार लगायत सरोकारवाला निकायको सहयोग आवश्यक रहेको र जंगलमा खेती सुरु गरिएकाले पहिलो बर्ष उत्पादन पनि त्यति नहुने एका तिर उत्पादन कम हुने र अर्का तिर जंगली जनावरहरु बाट खेती बचाउनु पर्ने चुनौती भएको स्थानिय देवराज भट्टले बताए । यस कारण स्थानिय सरकार, कृषि ज्ञान केन्द्र लगायत कृषि पशुपालनका क्षेत्रमा काम गर्ने संघ संस्थाको सहयोग र हौसला आवश्यक रहेको उनले बताए ।